Qatqı Maddələri
Qatqı Maddələri (Aşqarlar)
Aşqarlar (qatqı maddələri) – İstehsal olunan yağlara bəzi xüsusiyyətlər əlavə etmək, mövcud xüsusiyyətlərini yaxşılaşdırmaq, bəzi arzuolunmaz xüsusiyyətlərini aradan qaldırmaq və ya minimuma endirmək üçün istifadə olunan maddələrdir. Adətən mühərrik yağına aşağıdakı aşqarlar daxil olur:
- Korroziyaya qarşı
Metal səthini qoruyucu bir film kimi örtərək, metalı yanma nəticəsində əmələ gələn turşulardan (aşındırıcı maddələrdən) qoruyur və metalın korroziyaya uğramasının qarşısını alır. Kimyəvi maddələrin mühərriyin hissələri üzərində yaratdığı aşınmasının qarşısını alır.
- Oksidləşməyə qarşı
Hava ilə təmas nəticəsində yağın qalınlaşması və çöküntü əmələ gəlməsinə səbəb ola bilən oksidləşmə prosesinin qarşısını almaq üçün əlavə olunur. Mühərrikdə oksidləşmə cilalanmış, laklanmış və qatranlı çöküntülərin əmələ gəlməsinə səbəb olur.
- Detergentlər
Metal səthləri yüksək temperaturda saxlamaq üçün istifadə olunur. Mühərrikin həyati hissələri arasında əmələ gələn pas, qalıq, kül və karbon çöküntülərini səthdən çıxararaq yağ gövdəsinə ötürür.
- Dispersantlar
Yağdakı qalıqları və çöküntüləri yağ dəyişənə qədər dayandırırlar. Hərəkətli hissələr arasında əmələ gələn çöküntü küllərini parçalayır, ayrı saxlamalarını təmin edir və səthlərdə aşınma əmələ gəlməsinin qarşısını alırlar.
- Köpüklənməyə qarşı
- Paslanmaya qarşı
Yanacağın boru kəmərləri vasitəsilə nəql edildiyi, motorlu nəqliyyat vasitələrində və ya metal konteynerlərdə uzunmüddətli saxlanması, eləcə də dəniz və dəniz donanmasının gəmilərində geniş subasma zamanı mühafizəsi üçün nəzərdə tutulmuşdur.
- Axım düşürücü qatqılar
- Özlülük yaxşılaşdırıcı qatqılar